Gdańsk

Rozwój Gdańska po wojnie trzynastoletniej

Po podpisaniu pokoju w Toruniu Gdańsk znowu znalazł się w granicach państwa Polskiego. Rzeczpospolita odzyskała tym samym dostęp do morza co znacznie zwiększyło jej wpływy z międzynarodowego handlu, a z Gdańska uczyniły bałtycką metropolię.

Po 1466 r król Kazimierz Jagiellończyk uczynił z Pomorza Gdańskiego województwo pomorskie. Nowy podział administracyjny tych terenów obejmował 10 powiatów: gdański, pucki, kościerzyński, tczewski, skarszewski, nowski, świecki, tucholski, człuchowski i mirachowski. Główna siedziba wojewody mieściła się w Gdańsku, podobnie jak siedziba kasztelana. Gdańsk stał się zatem głównym miastem pomorza co miało niebagatelny wpływ na jego rozwój. Na początku XVI w mieszkało w nim 20 tys. ludzi, na początku XVII w ta liczba wzrosła już do 70 tys.! Gdańsk stał się wówczas najludniejszym i najbogatszym miastem całej Rzeczpospolitej!

Tak jak już było wspomniane Gdańsk stał się największym portem na Bałtyku. W przeciągu jednego roku z portu gdańskiego mogło wyjść 2 tys. statków (dane z 1642 r) – co na owe czasy stanowiło naprawdę imponującą liczbę. Gdańsk był punktem tranzytowym, przez który przewijały się towary stanowiące 80% handlu zagranicznego Rzeczpospolitej. Wypływały zatem statki zarówno ze zbożem jak i z drewnem, mięsem, skórami, lnem – słowem ze wszystkim na co było zapotrzebowanie na zagranicznych rynkach. Już w 1641 r wartość obrotu portu gdańskiego wynosiła 30 mln zł! A przecież miasto nie zarabiało tylko i wyłącznie na porcie! 

W mieście rozwinęło się również rzemieślnictwo – ok. 3 tys. rzemieślników mieszkających w Gdańsku produkowało materiały tekstylne, pasmanterie, meble, papier, broń, zegary, wódkę no i oczywiście statki.  Poza tym w Gdańsku świetne funkcjonował kapitał bankierski. Bankierzy z pomorza udzielali pożyczek nawet królom polskim, którzy potrzebowali funduszy na prowadzenie wojen. Sami królowie zdawali sobie doskonale sprawę z tego, że Gdańsk jest „kopalnią pieniędzy”. Znacznie się przez to przyczynili do rozwoju miejscowości i to począwszy od Kazimierza Jagiellończyka, który zaraz po włączeniu Gdańska do Polski nadał miastu odpowiednie przywileje ułatwiające handel.