Gdańsk

Polityczne starania Krzyżaków o unieważnienie postanowień II Pokoju Toruńskiego

Jak można się było domyśleć Zakon Krzyżacki nie był zadowolony z postanowień traktatu podpisanego w 1466 r w Toruniu. Niegdyś tak potężna organizacja została zmarginalizowana do roli lennika państwa, którego królowie jeszcze nie tak dawno byli poganami. Poza tym Zakon utracił Gdańsk, który kumulował ogromny kapitał i był bardzo ważnym ośrodkiem pod względem militarnym. Wielcy Mistrzowie zatem od razu wzięli się za odbudowę potęgi militarnej Zakonu i zaczęli dopominać się swoich praw na arenie międzynarodowej.

Jeszcze w 1510 r doszło do spotkania delegacji Polski i Zakonu Krzyżackiego, na której ci drudzy domagali się rewizji traktatu toruńskiego. Krzyżacy domagali się wtedy zniesienia wszelkiej zależności swojego państwa od Rzeczpospolitej. Największe starania o uniezależnienie Prus Królewskich od polski podejmował jednak nowy Wielki Mistrz Krzyżacki Albrecht Hohenzollern, który notabene był siostrzeńcem ówczesnego króla polskiego Zygmunta I Starego.

Pomimo konotacji rodzinnych Albrecht przyjął sobie za cel odbudowę potęgi Zakonu. Szukał sprzymierzeńców wśród wielkich rodów europejskich. Wiadomo, że próbował nawiązać porozumienie z rodem Habsburgów i prawie mu się udało stworzyć koalicję antypolską właśnie przy udziale owego niemieckiego rodu oraz Moskwy. Rzeczpospolita w tym okresie przeżywała jednak swoje najlepsze lata. To ona kształtowała politykę w środkowej Europie, to z nią liczyli się władcy innych krajów.

Król Zygmunt I Stary zdawał sobie jednak sprawę jakim zagrożeniem mogą się stać Krzyżacy. Aby ograniczyć im pole manewru stworzył w Gdańsku w 1517 r flotę królewską, która w dużej mierze miała być utrzymywana z funduszy miejskich. Flota oficjalnie miała strzec handlu polskiego na Bałtyku, nieoficjalnie miała jednak pilnować Krzyżaków i być dla nich swoistym ostrzeżeniem – jeżeli zaczniecie wojnę to nie będziemy mieć dla was litości! Nie powstrzymało to jednak Albrechta przed dalszymi planami zbrojnymi wobec Polski, co w końcu doprowadziło do ponownej walki zbrojnej pomiędzy Rzeczpospolitą a Zakonem Krzyżackim.